Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2015

Ο Ντελακρουά και η Καταστροφή των Ψαρών


         Όλοι ίσως γνωρίζετε τον Ευγένιο Ντελακρουά ως τον ζωγράφο της Σφαγής της Χίου, αυτού του εντυπωσιακού πίνακα που αποδίδει με τον καλύτερο τρόπο την τραγωδία της Χίου. Αυτό που πιθανόν δεν γνωρίζατε , όπως και εγώ μέχρι να έρθει στα χέρια μου η γκραβούρα που θα σας παρουσιάσω, είναι ότι ο Ντελακρουά υπήρξε και χαράκτης και μάλιστα έφτιαξε ένα έργο για την Καταστροφή των Ψαρών.
Ευγένιος Ντελακρουά
          Πριν σας παρουσιάσω την γκραβούρα ας δούμε λίγα βιογραφικά στοιχεία του καλλιτέχνη. Γεννήθηκε στις 26 Απριλίου 1798 στο Σαρεντόν-Σαιν-Μορίς κοντά στο Παρίσι και ήταν το τέταρτο παιδί του Σαρλ Ντελακρουά, υπουργού Εξωτερικών του Διευθυντηρίου αν και εικάζεται ότι ο πραγματικός του πατέρας ήταν ο Ταλλεϋράνδος, διάσημος διπλωμάτης στον οποίο ο Ευγένιος έμοιαζε στην εμφάνιση και το χαρακτήρα. Ο Σαρλ Ντελακρουά πέθανε το 1805 και η μητέρα του το 1814 αφήνοντάς τον Ευγένιο ορφανό στην ηλικία των 16. Το 1815 μαθήτευσε κοντά στον ζωγράφο Πιέρ-Ναρκίς Γκερέν και το 1816 μπήκε στην Σχολή Καλών Τεχνών. Το 1822 παρουσίασε στο Σαλόνι Παρισιού τον πίνακά του «Η βάρκα του Δάντη». Το 1824 παρουσίασε τη «Σφαγή της Χίου», εμπνευσμένος από το πραγματικό γεγονός της Ελληνικής επανάστασης, και ο πίνακας αγοράστηκε από την Γαλλική κυβέρνηση για 6000 νομίσματα. Άλλα έργα του εμπνευσμένα από την Ελληνική επανάσταση είναι ο «Έφιππος Έλληνας αγωνιστής», «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου» και «Η Μάχη του Γκιαούρη με τον Πασά». Πέθανε στις 13 Αυγούστου 1863 στο Παρίσι. Η ενασχόληση του με την χαρακτική παράλληλα με την ζωγραφική είναι σχεδόν άγνωστη στο ευρύ κοινό παρά το γεγονός ότι τα χαρακτικά έργα του φτάνουν σχεδόν τα δύο χιλιάδες.
Περιγραφή του έργου PSARA από το βιβλίο
L'oeuvre complet de Eugène Delacroix  σελ 88 
Charavay frères (Paris, 1885)
    Η λιθογραφία του με τίτλο “PSARA” , του 1829, παρουσιάζει μια σκηνή που διαδραματίζεται έξω από τα τείχη του Παλαιόκαστρου λίγο πριν την μεγάλη ανατίναξη. Η σκηνή είναι παρόμοια με αυτή που παρουσιάζεται στην λιθογραφία του Auguste Raffet που σας είχα παρουσιάσει παλαιότερα (πατήστε εδώ για προβολή) .
Υπογραφή Delacroix
(deL.= lithographie de)
    Κεντρικό πρόσωπο ένας τούρκος ο οποίος με γυμνό σπαθί στο ένα χέρι και τουρκικό λάβαρο στο άλλο πατά πάνω στα πτώματα δύο υπερασπιστών του Παλιοκάστρου. Στο βάθος τα τείχη του Κάστρου στέκουν ακόμα όρθια .Τρείς Οθωμανοί κοιτάζουν προς αυτό ψάχνοντας τρόπο να το καταλάβουν. Ένα κανόνι στις πολεμίστρες του κάστρου ρίχνει τα τελευταία βόλια. Ο τούρκος φαίνεται με αλαζονεία να απολαμβάνει την μέχρι στιγμής νίκη του . Πιστεύει ότι η πτώση των Ψαρών είναι κοντά. Δεν μπορεί να φανταστεί ότι ναι τα Ψαρά θα πέσουν αλλά θα πέσουν ένδοξα όπως οι Ψαριανοί θα ορίσουν. Αποδεικνύοντας ότι μπορεί τα σώματα να υποδουλώνονται και να πεθαίνουν αλλά οι ψυχές μένουν για πάντα ελεύθερες και ζωντανές. Και όπως έγραψε ο Ιρλανδός φιλέλληνας και αγωνιστής Edward Blaquiere απευθυνόμενος στους ήρωες του Ολοκαυτώματος: «Ήρωες της ντάπιας πείσατε κι αυτούς ακόμα τους εχθρούς σας και τον κόσμο πως οι απόγονοι του Λεωνίδα έσπασαν μια για πάντα τις αλυσίδες της σκλαβιάς. Η ανατίναξη των Ψαρών θ' αντηχεί μέσα στην αιωνιότητα» 




Ανδρέας Μ. Καραγιώργης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου