Την 21η Οκτωβρίου 1912 το αντιτορπιλικό Ιέραξ με κυβερνήτη τον Αντώνιο Βρατσάνο απελευθερώνει τα Ψαρά ύστερα από 88 χρόνια τουρκικής κατοχής. (Το χρονικό της απελευθέρωσης μπορείτε να διαβάσετε σε προηγούμενη ανάρτηση μου κάνοντας κλικ εδώ. )
Ο Αν. Βρατσάνος αποβιβάζετε από το πλοίο και οι Τουρκική φρουρά των Ψαρών του παραδίδει το νησί. Στην δοξολογία που θα γίνει στον Άγιο Νικόλαο ο κυβερνήτης διαβάζει στους κατοίκους των Ψαρών την Διακήρυξη του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη. Το έγγραφό αυτό θα σας παρουσιάσω σήμερα. Το τεκμήριο προέρχεται από την ψηφιοποιημένη συλλογή του Ιστορικού Αρχείου Πολεμικού Ναυτικού.
Εκδόθηκε την 21/10/1912 στο Θωρηκτό Αβέρωφ που βρισκόταν στον Μούδρο της Λήμνου. Ο Κουντουριώτης ανακοινώνει επίσημα στους Ψαριανούς ότι τα Ψαρά περνούν στην κατοχή της Ελλάδας. Καταργείτε κάθε οθωμανική εξουσία επ’ αυτών. Ενώ οι υποθέσεις τοπικής φύσεως θα διεξάγονται όπως πριν από την Δημογεροντία μέχρι νεοτέρας.
Η διακήρυξη- διαταγή καταλήγει σε έναν συγκινητικό επίλογο όπου ο Ναύαρχος Κουντουριώτης αναφέρεται στον σεβασμό και την αγάπη του Πολεμικού Ναυτικού προς την ηρωοτόκο νήσο των Ψαρών.
A.M.Καραγιώργης
