Μαρία και Αναγνώστης Μοναρχίδη

  

           Γράφοντας ένα άρθρο για την Ψαριανή φορεσιά, που θα δημοσιεύσω σύντομα, έπεσα πάνω σε μια σπάνια φωτογραφία που δεν είχα ξαναδεί όλα αυτά τα χρόνια της έρευνας μου για την τοπική ιστορία των Ψαρών. Ήταν μια φωτογραφία που απεικόνιζε την Μαρία Μοναρχίδη σύζυγο του Ψαριανού αγωνιστή και πολιτικού Αναγνώστη Μοναρχίδη και κόρη του Ναυάρχου των Ψαρρών Νικολή Αποστόλη. Η φωτογραφία είναι η παρακάτω.

         Εικονίζονται οι κυρίες επί των τιμών της Βασίλισσας Αμαλίας μια από αυτές και η Μαρία .  Χαρακτηριστικό είναι ότι όλες φορούν της παραδοσιακές φορεσιές του τόπου τους (Στο τέλος του άρθρου θα βρείτε φωτογραφία με επεξήγηση των εικονιζομένων)

Μαρία Μοναρχίδη

         Η Μαρία Μοναρχίδη γεννήθηκε στα Ψαρρά το 1804 κόρη του Ναυάρχου των Ψαρών Νικολή Αποστόλη. Παντρεύτηκε το 1821 τον Ψαριανό Αναγνώστη Μοναρχίδη και απέκτησαν δύο παιδία. Στην καταστροφή των Ψαρρών έπεσε στην θάλασσα από το σπίτι της ,στην θέση Κάβο, με τα δύο της μωρά παιδιά προκειμένου να τα σώσει. Με την βοήθεια ψαριανών κατάφερε να φτάσει σε ένα πλοίο σώζοντας όμως το ένα από τα μωρά της καθώς το άλλο παρασύρθηκε από τα κύματα και πνίγηκε. Με την έλευση του Όθωνα προσελήφθη ως κυρία επί των τιμών. Και μάλιστα ως μία εκ των τεσσάρων επίτιμων κυριών επι των τιμώ. Ο ευγενικός της χαρακτήρας και η καλοσύνη της την έκαναν αγαπητή σε όλο τον λαό. Έτσι όταν έφυγε ξαφνικά από την ζωή στα 43 της χρόνια στις 6 Ιουνίου 1847 όλοι βυθίστηκαν στο πένθος . Διαβάζουμε στο ημερολόγιο της κυρίας επι των Τιμών Βιλιελμίνης φον Πλυσκώ.

«6\6\1847 Πέθανε η Μοναρχίδου και πήγα σπίτι της όπου είχαν εκθέσει την σωρό σε κοινή θέα […] την καημένη…. […] Πήγα στον χώρο της συναυλίας η οποία ακυρώθηκε λόγω της κηδείας»

Ο Αν. Μοναρχίδης από το εθνικό ημερολόγιο Βρεττού
Ξυλογραφία 1866

        Ο σύζυγός της Αναγνώστης Μοναρχίδης γεννήθηκε στα Ψαρρά το 1785 από οικογένεια ευπατριδών του νησιού. Σε ηλικία 15 ετών ξεκίνησε να ταξιδεύει ως ναυτικός. Μέλος της Φιλικής Εταιρείας από τα πρώτα στα Ψαρρά αγωνίστηκε στην επανάσταση του 1821αλλα κυρίως διαδραμάτισε πολιτικό ρόλο εκπροσωπώντας τα Ψαρρά ως πληρεξούσιος σε τέσσερις εθνοσυνελεύσεις (1822, 1823, 1826 και 1829) και ως μέλος του Βουλευτικού της Α’ περιόδου. Το 1824 διορίστηκε μέλος του Γενικού Ταμείου της Ελλάδος. Και το 1826 εξελέγη μέλος της Διοικητικής Επιτροπής. Από τον Όθωνα διορίστηκε σύμβουλος της επικρατείας και το 1833 πρώτος Νομάρχης Αιτωλοακαρνανίας ενώ το 1836 Νομάρχης Αχαΐας και Ήλιδος . Στην Α’ εν Αθήναις Εθνοσυνέλευση εκλέγεται και πάλι πληρεξούσιος. Το 1847 γίνεται γερουσιαστής . Αντιπρόεδρος της Γερουσίας από το 1847 έως 1853 . Στις 23 Νοεμβρίου 1853 εκλέγετε Προέδρος του σώματος θέση που θα παραμείνει μέχρι 11 Αυγούστου 1861.

υπογραφή Αν Μοναρχίδη
απο επιστολή του στον
 Ιω. Κωλέτη 1823

      Θα φύγει από την ζωή τον Μάιο του 1868 . Στο περιοδικό Πανδώρα της 15ής Μαΐου 1868 δημοσιεύτηκε η παρακάτω νεκρολογία.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Αναγνώστης και οι Μαρία Μοναρχίδη είναι προπαππούδες του μεγάλου ζωγράφου Γιάννη Τσαρούχη από την πλευρά της μητέρας του Μαρίας Μοναρχίδη.

Η φωτογραφία προέρχεται από το αρχείο της Σχόλης Χιλ 

Ανδρέας Μ. Καραγιώργης