Οι Ψαριανές στο έργο του Ν. Λύτρα

     Πιστεύω ότι οι περισσότεροι γνωρίζεται «Το Ψαριανό μοιρολόι», τον υπέροχο αυτό πίνακα του Νικηφόρου Λύτρα, που παρουσιάζει ένα έθιμο των Ψαρών° Τον θρήνο των συγγενών ενός χαμένου στην θάλασσα ναυτικού έχοντας στο κέντρο αντί του σώματος του που χάθηκε για πάντα στα πέλαγα, μόνο τα ρούχα του.

Όπως επίσης και τον πίνακα «Η πυρπόληση της Ναυαρχίδας από τον Κανάρης» εμπνευσμένο από το μεγάλο κατόρθωμα του Ψαριανού. Υπάρχουν όμως και άλλες Ψαριανές παρουσίες σε πίνακες του.

 

   Ας δούμε όμως πρώτα ποιος ήταν ο Ν. Λύτρας και ποια η σχέση του με τους Ψαριανούς. Ο Νικηφόρος Λύτρας γεννήθηκε στην Τήνο το 1832 και απεβίωσε στην Αθήνα το 1904. Σπούδασε σε Ελλάδα και Γερμανία, με βασιλική υποτροφία, δίπλα σε σπουδαίους δασκάλους. Έγινε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ζωγράφους και δασκάλους της ζωγραφικής κατά τον 19ο αιώνα. Θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Σχολής του Μονάχου και πρωτοπόρος στην διαμόρφωση της διδασκαλίας των Καλών Τεχνών στην Ελλάδα. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στο νησί του, την Τήνο. Την περίοδο εκείνη, μόλις λίγα χρόνια μετά την καταστροφή των Ψαρών, οι ψαριανοί δεν έχουν συνοικισθεί κάπου και παραμένουν διασκορπισμένοι κυρίως στα νησιά. Ο μεγαλύτερος όγκος είναι στην Αίγινα και την Σύρο. Όμως παροικίες Ψαριανών υπάρχουν και σε άλλα νησιά όπως η Άνδρος, η Μύκονος και η Τήνος. Έτσι ο μικρός Νικηφόρος ζει καθημερινά με Ψαριανούς. Τα έθιμα και η ιδιαίτερη στολή των γυναικών αποτυπώνονται βαθιά μέσα του και αργότερα θα χρησιμοποιηθούν ως πρότυπα σε μερικά έργα του.

     Ένα από αυτά είναι η «Γυναίκα από τα Ψαρά μαδά έναν κόκορα» . Πρόκειται για έναν πίνακα που εντάσσεται στον κύκλο των ηθογραφικών έργων του. Παρουσιάζει μια γυναίκα, με Ψαριανή φορεσιά χωρίς τα γιλέκα και με ανασκουμπωμένα τα μανίκια, να μαδάει έναν κόκορα καθισμένη στην κουζίνα της . Ο πίνακας χαρακτηρίζεται για τα φωτεινά του χρώματα. 

   

Άλλο ένα έργο στο οποίο ξεπροβάλει μια Ψαριανή μορφή είναι ο πίνακας «Προσμονή- εσωτερικό σπιτιού με φιγούρες» όπου με μια προσεκτική ματιά μπορούμε να δούμε μια γυναίκα με Ψαριανή φορεσιά να κάθετε μαζί με της άλλες γυναίκες προσμένοντας ίσως νέα από τους ξενιτεμένους τους .

    Τέλος η Ψαριανή φορεσιά χρησιμοποιήθηκε από τον Λύτρα για να ντύσει την παπαδιά στα σχέδια που έκανε για εικονογράφηση του διηγήματος «Ο Παπά-Νάρκισσος» του Δ. Βικέλα. Σε αυτή την ιδέα  ίσως να συνέβαλε και ο ίδιος ο  Βικέλας ο οποίος γεννήθηκε και ανδρώθηκε στην Σύρο, το κέντρο δηλαδή των Ψαριανών προσφύγων.

Ανδρέας Μ Καραγιώργης

Αλέξιος ή αι τελευταίαι ημέραι των Ψαρών

   

 «Αλέξιος ή αι τελευταίαι ημέραι των Ψαρών» έτσι τιτλοφορείται το πρώτο μυθιστόρημα που γράφτηκε ποτέ για τα Ψαρά. Η αλήθεια είναι ότι την ύπαρξη του αγνοούσα μέχρι που ξεκίνησα μια έρευνα για λογοτεχνικά κείμενα που αναφέρονται στα Ψαρά και τους Ψαριανούς. Σκοπός να γράψω ένα άρθρο για αυτά, καθώς το νησί μας και οι κάτοικοι του ενέπνευσαν πολλούς. Αναφορές βρίσκουμε από τον «Μάγκα» της Πηνελόπης Δέλτα και τον «Λουκή Λάρα» του Δημήτριου Βικέλα ως «Στους δρόμους του κισμέτ» της Αρτέμιδας Αρτεμιάδη ή ακόμα και σε παιδικά βιβλία όπως το «Ψαριανό ‘ναι το καράβι» της Γιολάντα Πατεράκη και τα «Αιγαιοπελαγίτικα» της Νίτσας Τζώρτζογλου. Αλλά όλα αυτά είναι υλικό για μια επόμενη ανάρτηση. Έκρινα όμως ότι ο «Αλέξιος» άξιζε ιδιαίτερης μνείας τόσο γιατί είναι το πρώτο όσο και για την συγγραφέα του την Αγγελική Πάλλη Μπαρτολομέι μια μοναδική γυναίκα . 

     Η Αγγελική Πάλλης γεννήθηκε στο Λιβόρνο το 1798 κόρη του Ηπειρώτη εμπόρου Παναγιώτη Πάλλη. Εκπαιδεύτηκε στο σπίτι αποκτώντας ευρύτατη μόρφωση και έχοντας ιδιαίτερη έφεση στις γλώσσες καθώς μιλούσε ιταλικά, γαλλικά και αγγλικά. Από νεαρή ηλικία αποκάλυψε πρώιμη ποιητική ευελιξία ως συνθέτης και αυτοσχεδιαστής, και σύντομα έγινε μέλος της ακαδημίας Labronica με το όνομα Ζελμίρα. 

   

Η Α. Πάλλη όταν έγραψε
τον "Αλέξιο"

 Με την έκρηξη της επανάστασης του 1821 το πατρικό της σπίτι θα γίνονται κέντρο των φιλελλήνων της Ιταλικής πόλης. Εκεί θα ακούσει και για τους αγώνες, τα κατορθώματα και τα παθήματα των Ελλήνων που θα την εμπνεύσουν έπειτα.

     Έγραψε ποιήματα, δραματικά έργα, διηγήματα και διάφορα άλλα πεζά, κυρίως στην ιταλική γλώσσα. Στην ελληνική συνέθεσε έναν ύμνο στον Λόρδο Βύρωνα και έναν θρήνο για την καταστροφή των Ψαρών, ενώ στα γαλλικά έγραψε διάφορα άρθρα σχετικά με τα ελληνικά εθνικά θέματα. Τόσο τα ποιητικά όσο και τα πεζά της έργα φανερώνουν τη μόρφωση αλλά και τον πατριωτισμό της. Από τα δραματικά έργα της δημοσιεύτηκαν ο Θυέστης (1820), το λυρικό έργο Σαπφώ (1824) και η τραγωδία Ρουγιέρης (1853), όλα τυπωμένα στο Λιβόρνο. Από τα διηγήματά της με ελληνική θεματολογία ξεχωρίζουν: Ο Αλέξιος ή αι τελευταίαι ημέραι των Ψαρών (1827), Το πυρποληθέν χωρίον, Αναμνήσεις του Λάμπρου, Επεισόδια της ελληνικής επαναστάσεως του 1854, Η Καλλιρρόη κ.ά. Άλλα έργα της είναι η Ιουλιέτα, η Ελεονώρα, η Οικογένεια Ροκαμπρούνα και Αι αναμνήσεις του Φρειδερίκου. Μετέφρασε, επίσης, στην ιταλική το ποίημα του Βαλαωρίτη Ωδή εις τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε’, ποιήματα του Ουγκό και τα έργα του Σαίξπηρ Μάκβεθ και Όνειρο θερινής νυκτός.

     Στα τέλη της δεκαετίας του 1820 ερωτεύεται και παντρεύεται τον Giovan Paolo Bartolommei, που ανήκε σε μια πολύ εύπορη εμπορική οικογένεια της Κορσικής και που αργότερα  θα γίνει ένας από τους πρωταγωνιστές της ιταλικής ανεξαρτησίας. Μαζί θα αποκτήσουν έναν γιό.

 

Ο "Αλεξιος" στην
εφημ. Οικογένεια 

   Η Πάλλη υπήρξε και μια μαχητής για τα δικαιώματα των γυναικών. Προσπάθησε να ιδρύσει σχολειό για κορίτσια ανεπιτυχώς. Ενώ εξέδωσε για μικρό διάστημα την εφημερίδα Il Romito με κοινωνικό περιεχόμενο. Το σύγγραμμα της «Ομιλία μιας γυναίκας στις νεαρές παντρεμένες γυναίκες της χώρας της» (1851), είναι ένας προβληματισμός για το γυναικείο ρόλο , καταγγέλλοντας την ανισότητα της εκπαίδευσης των κοριτσιών και το μοντέλο αφοσίωσης εξ ολοκλήρου στην οικογένεια, στο οποίο πρέπει να θυσιάσουν κάθε φιλοδοξία για την προστασία του οικιακού περιβάλλοντος. 

   

Προτομή της Α.Π. στο
Δημαρχείο του Λιβόρνο 

Πέθανε στο Λιβόρνο τον Μάρτιο του 1875. Για τον θάνατο της, το δημοτικό συμβούλιο του Λιβόρνο δημοσίευσε ψήφισμα στο οποίο την χαρακτήριζε ως την «ενδοξότερη γυναίκα της πόλης» και ζητούσε από τον λαό να παραστεί στην κηδεία της. Αποφάσισε επίσης την τοποθέτηση αναμνηστικής πλάκας στο σπίτι όπου γεννήθηκε και την ανέγερση προτομής της.

   

 Όσο αναφορά τώρα το έργο της «Αλέξιος ή αι τελευταίαι ημέρα των Ψαρών », πρωτότυπος τίτλος Alessio o gli ultimi giorni di Psara, γράφτηκε το 1827 μόλις τρία χρόνια μετά την καταστροφή των Ψαρών. Στην πραγματικότητα είναι ένα ιστορικό ρομάντζο εποχής. Πρωταγωνιστής ένας νέος Ψαριανός καπετάνιος που θα βρεθεί ανάμεσα σε δύο γυναίκες, την από χρόνια αρραβωνιαστικιά του και μια αιχμάλωτο του. Διαδραματίζεται τον Ιούνιο του 1824 τον μήνα δηλαδή της καταστροφής των Ψαρών οπότε παράλληλα με την ιστορία βλέπουμε και της τελευταίες μέρες των Ψαρών. Διαβάζοντάς το και γνωρίζοντας το νησί βλέπουμε ότι η συγγραφέας σίγουρα είχε έρθει σε επαφή με Ψαριανούς και κατέγραψε στοιχεία που αργότερα χρησιμοποίησε για την συγγραφή καθώς οι περιγραφές της είναι ακριβέστατες. Το 1876 εκδόθηκε μια αναθεωρημένη έκδοση του «Αλέξιου" που ολοκλήρωσε η Πάλλης λίγο πριν πεθάνει. Στα ελληνικά εκδόθηκε το 1860 στην Ζάκυνθο από το τυπογραφείο «Η Αυγή» σε μετάφραση Σπυρίδωνος Μονδινού. Αργότερα, το 1898, θα δημοσιευτεί σε σειρές στο γυναικείο περιοδικό «Οικογένεια» σε μετάφραση της γνωστής φεμινίστριας Σωτηρίας Αλιμπέρτη. 

Μπορείτε να κατεβάσετε το βιβλίο από την ψηφιακή βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πατώντας εδώ: «Αλέξιος ή αι τελευταίαι ημέραι των Ψαρών»

Ανδρέας Μ Καραγιώργης

Οι μεταναστευτικές πεταλούδες των Ψαρών

 Συνήθως τα άρθρα μου ασχολούνται με την ιστορία ή την λαογραφία των Ψαρών. Σήμερα όμως θα ασχοληθούμε με την πανίδα του νησιού και συγκεκριμένα για έναν μετανάστη του νησιού μας την πεταλούδα Ζωγραφιστή Κυρία ή επιστημονικά Vanessa Cardui. Εδώ και χρόνια έχω παρατηρήσει πληθυσμούς της συγκεκριμένης πεταλούδας, το καλοκαίρι, σε ρέματα στο βόρειο κυρίως τμήμα του νησιού . Τον προηγούμενο Απρίλιο όμως το χωριό κατακλείστηκε αρχικά από πεταλούδες και έπειτα από κάμπιες του είδους.

Το φαινόμενο επαναλαμβάνετε αυτές τις μέρες καθώς όποιος παρατηρήσει την θάλασσα στα δυτικά θα παρατήρηση κατά δεκάδες να καταφτάνουν πεταλούδες καθώς όπως φαίνεται τα Ψαρά αποτελούν σταθμό για το μεγάλο μεταναστευτικό τους ταξίδι από την Αφρική στην κεντρική Ευρώπη.

   Υπάρχει μάλιστα και ένα site το www.butterflymigration.org/ με την υποστήριξη του National Geographic και άλλων οργανισμών. Εκεί μπορείτε να βρείτε αρκετά στοιχεία και να συνδράμετε στην προσπάθεια τους

   Ας απολαύσουν λοιπόν το σύντομο υπέροχο αυτό φαινόμενο και ας δούμε μερικά στοιχεία για τον επισκέπτη μας. 

Πεταλούδα «Η Ζωγραφιστή Κυρία» (Vanessa cardui)

    Το είδος Vanessa cardui είναι η πεταλούδα με τη μεγαλύτερη εξάπλωση σε όλο τον κόσμο. Γένος λεπιδόπτερων εντόμων της οικογένειας των νυμφαλιδών. Μεγάλοι μεταναστευτικοί πληθυσμοί του είδους αυτού κατακλύζουν συχνά περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Είναι γνωστή επίσης και ως «Η Ζωγραφιστή Κυρία». Στην Βόρεια Αμερική την ονομάζουν και «Κοσμοπολίτισσα».

ΕΜΦΑΝΙΣΗ – ΦΤΕΡΑ

     Περιλαμβάνει όμορφες, εντυπωσιακές πεταλούδες με πολύχρωμες φτερούγες ανοίγματος 5-8 εκατοστών. Τα φτερά της, στην πάνω πλευρά τους έχουν λαμπερά χρώματα στην επάνω επιφάνεια, καφέ και πορτοκαλί με βούλες να τα διακοσμούν. Η κάτω πλευρά τους έχει πιο θαμπά χρώματα, κυρίως καφέ και γκρι. Οι άκρες τους έχουν για περίγραμμα μια ευδιάκριτη λευκή γραμμή. Τα στίγματα που έχει στα φτερά της βοηθούν την πεταλούδα να μην είναι εύκολα ορατή στους πιθανούς θηρευτές της.

ΠΡΟΝΥΜΦΗ – ΚΑΜΠΙΑ

    Οι προνύμφες τρέφονται με φύλλα. Χρησιμοποιεί πάνω από 300 φυτά ξενιστές. Οι κάμπιες που θα βγουν μοιάζουν με μικρά μυρμηγκάκια. Η πρώτη τους δουλειά είναι να φάνε. Οι κάμπιες της είναι ακανθωτές και αναπτύσσονται κυρίως σε διάφορα είδη φυτών, κυρίως της οικογένειας των συνθέτων, αλλά και των ψυχανθών (τσουκνίδες). Η κάμπια της καταβροχθίζει κυρίως τα φύλλα της τσουκνίδας, του λυκίσκου, του τριφυλλιού και του μπιζελιού.

ΧΡΥΣΑΛΛΙΔΑ

       Μετά από πέντε ενδιάμεσα στάδια, που διαρκούν 12-18 ημέρες και κατά την διάρκεια των οποίων αλλάζουν συνεχώς χρώματα και μέγεθος, φτιάχνουν το κουκούλι μέσα στο οποίο θα φιλοξενηθεί η χρυσαλλίδα. Σε καθένα από τα πέντε στάδια οι κάμπιες, που συνεχώς μεγαλώνουν, αναζητούν όλο και περισσότερη τροφή. Το στάδιο της χρυσαλλίδας διαρκεί περίπου 10 μέρες. Στο διάστημα αυτό η χρυσαλλίδα μέσα στο κουκούλι της θα αλλάξει χρώμα. Σύντομα η όμορφη Vanessa cardui θα έχει ετοιμαστεί. Η χρυσαλλίδα θα μεταμορφωθεί σε μια πανέμορφη πεταλούδα, της οποίας η διάρκεια ζωής είναι μόνο δύο εβδομάδες.

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

   

  Είναι μεταναστευτικό είδος. Κατοικεί σε κάθε εύκρατη ζώνη, ακόμα και στα βουνά των τροπικών περιοχών. Το είδος πεταλούδας Vanessa cardui αναπαράγεται την άνοιξη στη Σαχάρα, τα νεογέννητα ταξιδεύουν μέχρι την κεντρική Ευρώπη, αναπαράγονται το καλοκαίρι και τα νεογέννητά τους ταξιδεύουν το φθινόπωρο πίσω στη Σαχάρα. Είναι εκπληκτικός ο αριθμός των πεταλούδων του είδους αυτού όταν μεταναστεύουν. Κάποιες φορές το πλήθος τους γεμίζει τον ουρανό.

«ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ»

     Οι ερευνητές συνδύασαν τα στοιχεία που συνέλεξαν από προηγμένα ραντάρ με χιλιάδες προσωπικές μαρτυρίες εθελοντών ανά την Ευρώπη που είχαν δει τις πεταλούδες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, με το τέλος του καλοκαιριού, η Ζωγραφιστή Κυρία μεταναστεύει κατά εκατομμύρια προς το νότο, πετώντας κυρίως σε ύψος πάνω από τα 500 μέτρα—γι’ αυτό και συνήθως μένει αθέατη από τα ανθρώπινα μάτια.

      Για το μακρύ τους ταξίδι ως την Αφρική, οι πεταλούδες περιμένουν να φυσήξει ούριος άνεμος ο οποίος θα τις ταξιδέψει με μέση ταχύτητα 45 χιλιόμετρα την ώρα. Η ετήσια μετανάστευσή τους φτάνει μέχρι και τα 15.000 χιλιόμετρα, ξεκινώντας από τις παρυφές της Αρκτικής στο βορρά και καταλήγοντας στην τροπική δυτική Αφρική στο νότο. Το ταξίδι τους είναι σχεδόν διπλάσιο από αυτό της πεταλούδας μονάρχης της Βόρειας Αμερικής. Για να ολοκληρωθεί το ταξίδι μετ’ επιστροφής, χρειάζονται γύρω στις έξι διαδοχικές γενιές της Ζωγραφιστής Κυρίας.
     Κάθε χρόνο, ακολουθώντας αυτά τα βήματα, ολόκληρος ο πληθυσμός της μετακινείται από τη βόρεια Ευρώπη στην Αφρική και πίσω. «Αυτό το μικροσκοπικό πλασματάκι, με βάρος λιγότερο από ένα γραμμάριο, με εγκέφαλο σαν το κεφάλι της καρφίτσας και με μηδενικές ευκαιρίες να μάθει τη ζωή από την πείρα μιας μεγαλύτερης πεταλούδας, επιχειρεί ένα επικό διηπειρωτικό ταξίδι μετανάστευσης», δηλώνει ο Ρίτσαρντ Φοξ, συντονιστής ερευνών στο Ίδρυμα για την Προστασία της Πεταλούδας. «Κάποτε νομίζαμε ότι οδηγείται στα τυφλά, έρμαιο του ανέμου, προς ένα εξελικτικό αδιέξοδο στον φονικό βρετανικό χειμώνα», προσθέτει ο κ. Φοξ. Ωστόσο αυτή η μελέτη «έδειξε ότι οι Ζωγραφιστές Κυρίες είναι δεινοί ταξιδευτές».

Οι φωτογραφίες και τα βίντεο τραβήχτηκαν στα Ψαρά στις 12/06/2019

Ανδρέας Μ Καραγιώργης

Πηγές:wikipedia.org, http://aksioperierga.blogspot.gr/

Οικογένεια Κανάρη

Είχες αστέρια ολόλαμπρα στον ουρανό σου κι άλλα,
μα εκείνα που δεν έλαμψαν ήσανε πιο μεγάλα.

                                                          Γ. Στρατήγης , "Ματρόζος"

        Όταν το 2011 έφτιαχνα το παρόν Blog δεν περίμενα ότι θα αποτελούσε την αφορμή για να συνδεθώ με τόσους ανθρώπους που έλκουν την καταγωγή τους από το ηρωικό νησί μας και αναζητούν στοιχεία που θα τους φέρουν πιο κοντά στις ρίζες του. Το υλικό που κατά καιρούς μου στέλνουν πολύ και ενδιαφέρον. Ελπίζω σταδιακά να το αναρτήσω όλο.

         Ένας από τους ανθρώπους που ήρθαν σε επαφή μαζί μου χάρη στο blog ήταν ο Σταμάτης Κανάρης, απευθείας απόγονος του αγωνιστή Γεωργίου Κανάρη. Μου έστειλε διάφορα τεκμήρια για την οικογενειακή του ιστορία που εν μέρει είναι ιστορία της πατρίδας μας και ευελπιστώ σύντομα να τα αναρτήσω και αυτά. Ο κ. Κανάρης με έφερε σε επαφή με έναν πρώην συνάδελφο του, αξιωματικοί του πολεμικού ναυτικού, τον αντιναύαρχο ε.α. Κώστα Βαρβαρέσο οποίος έχει εκπονήσει μια μελέτη για την οικογένεια του Μικέ Κανάρη. Η μελέτη δημοσιεύτηκε αρχικά στο περιοδικό

ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΙ ΑΠΟΗΧΟΙ της Ενωσης Απόστρατων Αξιωματικών Ναυτικού. Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον κ. Βαρβαρέσο για την άδεια να την δημοσιεύσουμε και στο blog μου. Αρκετά στοιχεία και εικόνες προέρχονται από το αρχείο του Σταμάτη Κανάρη.

Μια γελοιογραφία για τον Παπανικολή

    Η 27 του Μάη είναι μια επέτειος ξεχασμένη μεν αλλά σημαντικότατη δε. Είναι η μέρα που το 1821 ο Ψαριανός Δημήτρης Παπανικολής χάρισε την πρώτη λαμπρά κατά θάλασσα νίκη  των Ελλήνων, ανατινάζοντας στην Ερεσό της Λέσβου τούρκικο δίκροτο 88 πυροβόλων. Μια νίκη που αναπτέρωσε το ηθικό των αγωνιζόμενων Ελλήνων και έγραψε με χρυσά γράμματα το όνομα του Παπανικολή στο πάνθεον των ηρώων.

   Με αφορμή αυτό ο γνωστός σκιτσογράφος Γήσης Παπαγεωργίου έφτιαξε με χιούμορ, φαντασία και υψηλό επίπεδο πνεύματος μια γελοιογραφία. Την οποία διαδικτυακά δημοσίευσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Ιστορίας στην σελίδα του και σας παραθέτω και εγώ.

Και λίγα λόγια για τον δημιουργό.

    

   Ο Γήσης Παπαγεωργίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939 και είναι απόστρατος Πλοίαρχος τον Πολεμικού Ναυτικού. Το 1981 παραιτήθηκε από το Π.Ν. και για ένα διάστημα 12 περίπου χρόνων ασχολήθηκε με τη γελοιογραφία σε συνεργασία με την εφημερίδα "Η Πρώτη" και στη συνέχεια με το "Βήμα", την "Ελευθεροτυπία" "Τα Νέα" και διάφορα αθηναϊκά περιοδικά.

   Η γνωριμία του με τους πέτρινους φάρους το 1980 - 1981 ως διοικητής της Φαρικής Βάσης τον οδηγησε να συγκεντρώσει στοιχεία και πληροφορίες για την ιστορία του ελληνικού φαρικού δικτύου και σχεδιάζοντας τους πέτρινους επιτηρούμενους φάρους, προχώρησε στην αρχική έκδοση "Οι ελληνικοί πέτρινοι φάροι" το 1996. Τον ίδιο χρόνο κυκλοφόρησε το "Ελλάς! Χάρηκα!", ευθυμογραφική αντιμετώπιση της ιστορίας της νεότερης Ελλάδας και ακολούθησαν στο ίδιο πνεύμα τα "Ελλάς! Χάσαμε! και Ολυμπιακοί! Δώκαμε...". Παράλληλα ολοκλήρωσε την έρευνα και τη σχεδίαση των στολών του Πολεμικού Ναυτικού από την εποχή τον Καποδίστρια μέχρι σήμερα και το 1998 κυκλοφόρησε το λεύκωμα "Στολές του Πολεμικού Ναυτικού". Ακολούθησαν τα λευκώματα "Έλληνες γελοιογράφοι του 20ού αιώνα" το 1999 και το 2000 "Ο μεγάλος θίασος".

Από την εργασία του γύρω από τους ελληνικούς φάρους προέκυψε η δημιουργία μόνιμης αντίστοιχης έκθεσης στο φάρο της Γαύδου, που αναστηλώθηκε πρόσφατα.

Από το 2000 ασχολείται αποκλειστικά με την έρευνα και τη σχεδίαση της ελληνικής παραδοσιακής ενδυμασίας.

Ανδρέας Μ Καραγιώργης 

Πηγές

http://www.elinis.gr

http://www.biblionet.gr