Τα τελευταία χρόνια έχω μαζέψει αρκετά αντικείμενα που αφορούν τα Ψαρά, την ιστορία και τους ήρωες τους. Τα περισσότερα από ηλεκτρονικές δημοπρασίες όπου τα «κτύπησα» όσο άντεχε φυσικά η τσέπη μου. Κάποια σας τα παρουσίασα παλαιότερα σε άρθρα μου. Το σημερινό διαφέρει καθώς ποτέ δεν έφτασε στα χέρια μου. Οι υπεύθυνοι με ενημέρωσαν ότι κάτι πήγε στραβά στην αποστολή του από τις ΗΠΑ προς την Ελλάδα και το αντικείμενο χάθηκε. Τα χρήματα μου επεστράφησαν αλλά δυστυχώς το πιάτο με τον Κανάρη χάθηκε για πάντα.
Όπως προανέφερα επρόκειτο για ένα πορσελάνινο αναμνηστικό πιάτο του 19ου αιώνα όπου απεικονίζεται ο Κ. Κανάρης στο κατάστρωμα του πυρπολικού του. Η κατασκευή τέτοιων πιάτων μετά την ελληνική επανάσταση ήταν διαδεδομένη και η ζήτηση τους μεγάλη στους φιλελληνικούς κύκλους κυρίως της Γαλλίας του 19ου αιώνα αλλά και της Ευρώπης γενικότερα. Την περίοδο εκείνη τα τρία σημαντικότερα κεραμοποιία πορσελάνης της Γαλλίας , στην Choisy-le-Roi, το Montereau και την Toulouse, έφτιαξαν αρκετά αναμνηστικά πιάτα, με θέματα της Ελληνικής Εθνεγερσίας, από τα οποία ελάχιστα έχουν διασωθεί.
Το συγκεκριμένο πιάτο έχει ως κεντρικό θέμα τον Κ. Κανάρη όπου τον απεικονίζει με ναυτική φορεσιά να στέκεται το κατάστρωμα ενός πλοίου. Διπλά του δυο άλλοι ναυτικοί. Ο ένας ατενίζει την γεμάτη καράβια θάλασσα και ο άλλος καθισμένος καπνίζει την μακριά πίπα του. Από κάτω υπάρχει λεζάντα με την φράση “COSTANTIN CANARIS SUR UN BRULOT” δηλαδή ο «Ο Κωνσταντής Κανάρης επάνω σε ένα πυρπολικό»
Γύρω γύρω από την κεντρική απεικόνιση υπάρχουν δάφνινα στεφάνια με τα ονόματα «Κανάρης – Φαβιέρος» και «Μιαούλης - Βύρων». Χαρακτηριστικό της αναγνωσιμότητας των ελλήνων ναυμάχων είναι ότι τα ονόματα τους βρίσκονται σε όλα τα πιάτα ανεξαρτήτως κεντρικού θέματος (βλέπε παρακάτω). Ανάμεσα στα στεφάνια παρατίθενται λάβαρα με την λέξη «LIBERTE» δηλαδή Ελευθερία.
Ένα τελευταίο χαρακτηριστικό που κάνει το συγκεκριμένο πιάτο μοναδικό είναι ότι στην πίσω πλευρά κάποιος παλιός ιδιοκτήτης του έχει κολλήσει χαρτί οπού χειρόγραφα έχει γράψει στα γαλλικά την ιστορία του Κανάρη.
Παρόμοια αναμνηστικά πιάτα με θέματα από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Ανδρέας Μ. Καραγιώργης
